Je hoort het mensen vaak zeggen. Het ergste wat je kan overkomen is je kind te verliezen. Zelf heb ik het ook vaak gehoord. In bepaalde mate voelde ik het ook zo. Het is vreselijk en ontzettend heftig als je kind eerder komt te overlijden dan jezelf. Het zou niet zo mogen zijn en het klopt ook niet. Als oudere generatie hoor ik eerst zelf te gaan. Je verliest een deel van jezelf en een deel van je toekomst. Door de jaren heen ben ik echter gaan twijfelen over het woordje “ergste”. Is mijn verdriet erger dan de moeder met haar kinderen die haar man en hun vader op jonge leeftijd al moeten missen? Is mijn verdriet erger dan mensen die een ziekte krijgen waardoor ze niet meer kunnen horen en zien? Ik ben mijn kind verloren, maar ik las jaren terug over een gezin in Hoofddorp. De moeder was thuis gebleven en de rest van het gezin, vader en drie kinderen, waren op wintersport. Zij kwamen allemaal om. Is dat weer erger dan het verlies van één kind? Ik ben er steeds meer achter gekomen dat het niet veel uitmaakt wie of wat je moet missen. Het is allemaal erg. Bij iedereen die een verlies mee maakt hakt het er in. Volgens mij zit het meer in de ervaring van het gebeuren en hoe je hier mee om kunt gaan. Geen enkel verlies is simpel. Elk verlies is een heftige ervaring. Ook als je een ouder iemand kwijt raakt is dat niet simpel, ook al mocht die persoon een hoge leeftijd bereiken. Misschien is het beter te begrijpen, te accepteren. Als de acceptatie groter is kun je er ook beter mee omgaan en zou het als minder erg kunnen worden ervaren. Ook bij iemand die goed kan omgaan met zijn lichamelijke beperkingen lijkt het minder erg. In mijn ogen blijft het erg, maar hij heeft zich goed kunnen aanpassen aan het verlies wat hij heeft geleden. Ik zeg wel eens dat het overlijden van mijn zoon mij ook wat heeft gebracht. Hoewel ik dat moeilijk vond om te vertellen want het is een heel dubbel gevoel. Ik kijk nu veel bewuster naar het leven en ik kan nog meer genieten van wat ik wel heb. Natuurlijk zou ik dat allemaal terug willen geven als ik mijn zoon weer terug kon krijgen, maar helaas werkt dat zo niet. Als je een verlies mee maakt vormt je dat als persoon. Elk verlies is dus het ergste wat je mee kan maken. Het is aan jou de keuze hoe je daar mee om gaat. Ik ben er zelf van overtuigd dat hoe zwaar het verlies ook ervaren wordt, jezelf kan bepalen hoe je daarmee om gaat. Soms kun je dat zelf. Soms heb je hulp nodig. Een kind die haar lievelingskonijn moet missen, een ouder die zijn kind moet verliezen, een ouder die zijn partner moet missen. Natuurlijk kun je een dier niet echt vergelijken met een mens, maar het gaat om de verlieservaring. Het is voor diegene mogelijk het ergste wat hem of haar is overkomen. Dus laten we elk verlies ook zo benaderen. Dat met wie je ook spreekt die een verlies heeft geleden, dat dit het ergste is wat hem of haar is overkomen. Pas dan nemen we elk verlies serieus en is er geen gradatie meer in de mate van het verlies.